ΠΛΟΙΟ ΤΗΣ ΒΥΒΛΟΥ 2: ΧΩΡΙΣ ΚΑΡΙΝΑ ΚΑΙ ΝΟΜΕΙΣ

Εικόνα 1

Οι απεικονίσεις του πλοίου στο ταφικό σύμπλεγμα του Σεφρή δεν δίνουν αρκετές πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο κατασκευής του. Για την κατανόηση της κατασκευής θα πρέπει να στραφούμε στο ηλιακό πλοίο του Χέοπα.

Το πλοίο βρέθηκε αποσυναρμολογημένο και στιβαγμένο μέσα σε μια μακρόστενη τάφρο κοντά στην πυραμίδα του Χέοπα (εικόνα 1). Είχε αποθηκευτεί στη μορφή αυτή έτσι ώστε να μπορεί να επανασυναρμολογηθεί αν χρειαστεί. Πιθανολογείται πως οι αρχαίοι Αιγύπτιοι αποσυναρμολογούσαν τα πλοία τους μετά την κατασκευή και για να τα μεταφέρουν στις όχθες της Ερυθράς θάλασσας, από όπου ξεκινούσαν για τα ταξίδια τους στη Γη του Πουντ.

Το πλοίο ανακατασκευάστηκε κομμάτι κομμάτι από τον Αχμέντ Γιουσέφ Μουσταφά του Μουσείου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου. Όλη η γνώση μας για τις τεχνικές της αρχαίας αιγυπτικής ναυπηγικής ώφείλεται στην προσεκτική ανακατασκευή του Μουσταφά και κάποιες αρχαίες Αιγυπτιακές απεικονίσεις.

Εικόνα 2: Συνήθης κατασκευή ξύλινου πλοίου

Η κατασκευή ενός ξύλινου πλοίου ξεκινάει από το σκελετό του πλοίου, που αποτελούν κατά βάση η καρίνα και μια σειρά απο νομείς. Πάνω σε αυτό το σκελετό τοποθετείται το κέλυφος ή πέτσωμα που αποτελεί την εξωτερική επιφάνεια του πλοίου (εικόνα 2).

Στα αρχαία αιγυπτιακά πλοία (αλλά και πολλά μεταγενέστερα αρχαία πλοία) η κατασκευή ξεκινούσε από το κέλυφος, το οποίο στη συνέχεια ενισχυόταν εσωτερικά με έναν υποτυπώδη σκελετό. Η απουσία της καρίνας και των νομέων έκανε αναγκαία τη χρήση σανιδιών μεγάλου πάχους στο κέλυφος, ώστε το πλοίο να αντέχει τις δυνάμεις της θάλασσας. Τα σανίδια που χρησιμοποιήθηκαν στο ηλιακό πλοίο είχαν πάχος 13cm. Αν λάβουμε υπόψη μας πως το πλοίο αυτό ήταν σχεδιασμένο για χρήση στο Νείλο και όχι στην ανοιχτή θάλασσα, τότε τα πλοία που απεικονίζονται στο ταφικό σύμπλεγμα του Σεφρή θα πρέπει να είχαν τουλάχιστον αντίστοιχα πάχη.

Οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν ξύλο κέδρου στην κατασκευή των πλοίων τους, το οποίο έπρεπε να εισάγουν από την Βύβλο (στο σημερινό Λίβανο). Λόγω της δυσκολίας στην προμήθεια προσπαθούσαν να κόβουν τα ξύλα όσο λιγότερο γινόταν και να χρησιμοποιούν όσο μεγαλύτερα κομμάτια γίνεται. Στο ηλιακό πλοίο οι σανίδες του κέλυφους φτάνουν τα 12 μέτρα, ενώ το σχήμα τους συχνά μοιάζει ακανόνιστο, αφού ακολουθεί τις γραμμές του δέντρου. Οι σανίδες κόβονταν με κλιμακωτές πλευρές για λόγους σταθερότητας, αφού έπρεπε να συγκρατούν η μία την άλλη χωρίς να δένονται πάνω σε ένα σκελετό (εικόνα 3).

Εικόνα 3: Ανάπτυγμα των σανιδιών του ηλιακού πλοίου του Χέοπα

Εικόνα 4: Οι πρώτες σανίδες του μοντέλου