ΠΛΟΙΟ ΤΗΣ ΒΥΒΛΟΥ 4: ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΚΥΡΤΩΣΗΣ

Εικόνα 1
Ένα από τα βασικότερα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά των Αιγυπτιακών, αλλά και άλλων αρχαίων πλοίων, αποτελούσε ο τρόπος αντιμετώπισης της κύρτωσης του σκάφους. Πρώτα από όλα όμως λίγα λόγια για το πρόβλημα της κύρτωσης.

Όταν ένα πλοίο έρχεται αντιμέτωπο με τον κυματισμό της θάλασσας, ολόκληρο το κύτος κάμπτεται σε κάποιο βαθμό. Η κατασκευή του θα πρέπει να είναι αρκετά στιβαρή για να αντέξει σε αυτή την κίνηση. Επιπλέον τα περισσότερα πλοία είναι στενά στην πρύμνη και την πλώρη και φαρδύτερα στο κέντρο, με αποτέλεσμα να εκτοπίζουν περισσότερο νερό, και άρα να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη άνωση στο κέντρο. Ταυτόχρονα, η πλώρη και πρύμνη απαιτούν ιδιαίτερη δομική ενίσχυση, γεγονός που τις κάνει αρκετά βαριές κατασκευές.

Εικόνα 2
Με τον καιρό και σε συνδυασμό με τις συνεχείς κάμψεις που προκαλεί ο κυματισμός, η πλώρη και η πρύμνη έχουν έτσι την τάση να ‘κρεμάνε’ προς τα κάτω, κάνοντας το κύτος του πλοίου να καμπυλώνει. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται κύρτωση (Εικόνα 2).

Τα περισσότερα ιστιοφόρα αντιμετώπιζαν (ή τουλάχιστον καθυστερούσαν) το πρόβλημα της κύρτωσης με την χοντρή καρίνα τους και τον πυκνό σκελετό τους. Τα αρχαία Αιγυπτιακά πλοία, όπως έχουμε πει, δεν είχαν καρίνα, ούτε και πυκνό σκελετό.

Οι Αιγύπτιοι αντιμετώπισαν το πρόβλημα με ένα χοντρό, τεντωμένο σχοινί που έδενε την πλώρη με την πρύμνη και δεν επέτρεπε την κύρτωση. Το σχοινί φαίνεται στις απεικονίσεις από το ταφικό σύμπλεγμα του Σεφρή (Εικόνα 3).

Εικόνα 3

Με τον ίδιο τρόπο, αλλά με τη χρήση συρματόσχοινων, αντιμετώπιζαν την κύρτωση τα ποταμόπλοια του 19ου αιώνα, από τα οποία επίσης απουσίαζε η καρίνα. Τα συρματόσχοινα είναι ορατά στην εικόνα 1, τεντωμένα πάνω σε μια σειρά απο κατάρτια στην υπερκατασκευή του ποταμόπλοιου.

Στις αιγυπτιακές απεικονίσεις καταγράφεται με ιδιαίτερη λεπτομέρεια και η μέθοδος με την οποία κρατούσαν τα σχοινιά τεντωμένα. Δύο χοντρά δοκάρια τοποθετούνταν εγκάρσια στην πλώρη και την πρύμνη και δένονταν με σχοινιά που αγκάλιαζαν τη γάστρα του πλοίου στην πλώρη και την πρύμνη (Εικόνα 4Α). Στα δύο δοκάρια έδεναν σχοινιά (πιθανώς 6), τα οποία διέτρεχαν όλο το μήκος του πλοίου, περνώντας πάνω από κατακόρυφα στηρίγματα. Στη μέση του πλοίου περνούσαν ένα ξύλο ανάμεσα στα σχοινιά αυτά, με το οποίο τα έστρεφαν μέχρι να τεντώσουν. Τέλος έδεναν το ξύλο σε ένα από τα κάθετα στηρίγματα (Εικόνα 4Β). Τα συνεστραμμένα σχοινιά συγκρατούσαν έτσι το πλοίο σαν την χορδή ενός τόξου.
Εικόνα 4


Comments